Achtergrond: The Great Hack toont kracht Facebook advertentie-ecosysteem

Geschatte leestijd - 3 minuten

Afgelopen week kwam The Great Hack uit, een Netflix-documentaire over een van de grootste schandalen van onze tijd: de manier waarop de Brexit- en Amerikaanse presidentsverkiezingen werden beïnvloed door Cambridge Analytica. Volgens mij toont de documentaire aan hoe krachtig het advertentie-ecosysteem van Facebook is. Tegelijkertijd is het gebrek aan digitale kennis bij de controleurs van Facebook schrijnend.

>> Luister hier naar de podcast Digitaal Vermogen

Onderzoek naar verkiezingen

Nog even een korte recap: Cambridge Analytica en Facebook hielpen het Trump-team tijdens de verkiezingen van 2016. Eerder werd de Leave.EU campagne geholpen door Cambridge Analytica onder leiding van Alexander Nix, het campagnebureau van Steve Bannon dat gebruikmaakt van profielen van burgers en erg specifieke profielen van kiezers. Het bureau maakt winnaars: Trump zit in het Witte Huis en Engeland verlaat de EU. Hieronder zie je de trailer van de Netflix-docu.

Carole Cadwalladr, freelance journalist, is een van de activisten die veelvuldig aan het woord komt in The Great Hack. Ze geeft een helder beeld van de manier waarop data gebruikt wordt door Facebook en andere belanghebbenden. De onderstaande TedTalk hieronder illustreert haar standpunt en laat zien welke rol tech-bedrijven (kunnen) spelen in verkiezingen.

Drie lessen uit The Great Hack

De AVG lost een concreet probleem op

De (nogal Amerikaanse) documentaire volgt David Caroll. Hij is niet alleen de verteller, maar ook een activist in de documentaire. Zo vraagt hij bij het vermaarde Cambridge Analytica zijn eigen data op, maar krijgt hij deze niet. Ik vraag me af wanneer hij die data heeft opgevraagd. Inmiddels is de AVG van kracht in Europa. Dankzij deze Algemene Verordening Gegevensbescherming zijn bedrijven verplicht om duidelijk te maken welke data ze van burgers verzamelen. Met andere woorden: de regel lost een concreet en urgent probleem op.

Facebook heeft een bijzonder sterk advertentie-ecosysteem

Dat Brexit en Trump als president een feit zijn, laat zien hoe sterk het advertentie-ecosysteem van Facebook is. Het verklaart waarom Facebook de te kloppen mediapartij is. Merk op: ook Obama wist zijn weg in dit ecosysteem. Iedereen met politieke (of commerciële) ambities kan dit ecosysteem dus inzetten, wat het in feite een level playing field maakt. Er worden echter geen diensten of producten aan de man (m/v) gebracht, maar propaganda. Is dat niet al zo oud als de retorica en democratie?

Gebrek aan kennis digitale wereld

Schrijnend zijn de hoorzittingen met Facebook en Cambridge Analytica. De overheid – die de tech-reuzen moet controleren – heeft niet echt een idee hoe Facebook zijn geld verdient, laat staan hoe de digitale wereld werkt. Onderstaande video laat goed zien dat er bij de Amerikaanse overheid nog kansen liggen op het gebied van digitale kennis (om maar een understatement te gebruiken).