Achtergrond: Voor wie waarschuwt de Datadictatuur ons?

Geschatte leestijd - 3 minuten

Recent verscheen het boek De Datadictatuur. In het boek rekent Brittany Kaiser af met de praktijken van Cambridge Analytica, het bedrijf dat verkiezingen zou hebben gemanipuleerd door slim data-gebruik. Gevolg: de verkiezing van Trump en de Brexit. Maar voor wie waarschuwt dit boek ons nou echt?

>> Luister hier naar de podcast Digitaal Vermogen

The Great Hack, het boek

De naam Brittany Kaiser kan je bekend voorkomen. De Netflix-docu The Great Hack gaat namelijk voor een groot deel om haar ooggetuigenverslag van de manier waarop de verkiezingen gemanipuleerd zijn. In dat opzicht lijkt De Datadictatuur vooral het boek van The Great Hack.

Voor wie onder een steen heeft geleefd, nog even een korte re-cap. Cambridge Analytica en Facebook hielpen het Trump-team tijdens de verkiezingen van 2016. Ook de Leave.EU campagne werd geholpen door Cambridge Analytica. Dankzij (specifieke) profielen van burgers en kiezers, viel er erg gericht te adverteren. Dat ging niet zonder succes: Trump zit (nog) in het Witte Huis en Engeland verlaat (ooit, echt) de EU.

Hieronder zie je de trailer van de Netflix-docu.

De trailer van de Netflix-docu The Great Hack

Voor wie waarschuwt de Datadictatuur?

Sinds we nieuwe oplossingen uitvinden, zijn er mensen bang voor. De drukpers zou ons lui maken, maar het schrift zou ons geheugen al overbodig hebben gemaakt. De radio, de televisie en de wasmachine zouden ook niet deugen. We vrezen het onbekende, verandering is vaak eng en data is daarbij niet zichtbaar met het blote oog. Dat maakt de angst voor het gebruik van data een stuk beter te begrijpen. Toch is het de vraag of de angst voor het gebruik van data de oplossing is.

‘Als we werkloos toekijken, dan zal de dystopische realiteit van 1984 en Black Mirror nog dichterbij komen dan wat we nu al meemaken’, waarschuwt Kaiser in De Datadictatuur. Maar hoe gaan we ervoor zorgen dat bedrijven en burgers geen data meer uitwisselen? Moedigt de nieuwe AVG-wetgeving bedrijven niet aan om relevant te zijn in het leven van consumenten en lost het daarom niet al een deel van het probleem op? En zou Facebook niet het voorbeeld kunnen volgen van Twitter, dat al eerder politieke advertenties weerde?

De belangrijkste vraag blijft natuurlijk: moeten we ons niet ook zorgen maken over het gebrek aan IT-kennis bij wetgevers en de controlerende macht? De verhoren van Facebook-oprichter Mark Zuckerberg wekken in elk geval weinig vertrouwen in de toekomst van technologie-wetgeving.