Geschatte leestijd – 3 minuten
De Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid maakt zich zorgen over de manier waarop er in Nederland wordt omgesprongen met kunstmatige intelligentie, ofwel AI. “Kunstmatige intelligentie (AI) gaat ons leven fundamenteel veranderen”, stelt de WRR. Maar op welke manier verandert deze technologie ons leven? En wat betekent dat voor ons?
>> Luister hier naar de podcast Digitaal Vermogen
De 5 opgaven van AI
De WRR betoogt in het rapport Opgave AI. De nieuwe systeemtechnologie dat AI een systeemtechnologie is, net zoals elektriciteit en de verbrandingsmotor dat zijn. Dat komt doordat het een langdurige en grootschalige invloed heeft en effecten heeft die we nog niet kunnen overzien. De WRR onderscheidt daarbij vijf opgaven:
- De beeldvorming over AI is vertekend door misplaatste angsten en overspannen verwachtingen;
- AI vereist aanzienlijke veranderingen op de werkvloer, in de vaardigheden van werknemers en de bredere technische omgeving.
- Maatschappelijk tegenspel is nodig om te voorkomen dat de belangen van grote bedrijven dominant zijn bij de ontwikkeling van AI en sommige bevolkingsgroepen worden uitgesloten.
- De overheid moet de kaders scheppen waarbinnen AI zich ten goede kan ontwikkelen (regulering).
- Ten slotte is ook de internationale positie van Nederland in het geding, hoe valt het verdienvermogen en de veiligheid van ons land te garanderen?
Merk op: al langer betoog ik dat de angst voor het slim gebruik van data overdreven is. Ik sluit me aan bij het rapport van de WRR; er zijn nieuwe vaardigheden van werknemers nodig voor de werkvloer. Maar ook een digitale mindset mag niet ontbreken om van AI een succes te maken.
AI afhankelijk van menselijk oordeel
“Als Nederland zich op deze fundamentele verandering niet goed voorbereidt, is er niet alleen het risico dat kansen worden gemist, maar ook dat de samenleving opgescheept wordt met een technologie die onze belangen niet dient”, aldus de WRR. Dat is iets waar ik me bij aansluit: we moeten ervoor zorgen dat we ons op een goede manier voorbereiden op AI en ervoor waken dat AI onze belangen dient. Maar dat hebben we gelukkig zelf in de hand.
Kunstmatige intelligentie zal namelijk nooit echt onafhankelijk en objectief worden en altijd afhankelijk blijven van een menselijk oordeel. Daarvoor zien drie redenen:
- Trainingsdata is keuze van de mens. Kunstmatige intelligentie leert op basis van data. Op basis van welke data er geleerd wordt, is een keuze van de mens. Peter Werkhoven, wetenschappelijk directeur van TNO, zegt het volgende in de Volkskrant: ‘Het begint met heel goed nadenken over je trainingsdata: zijn die schoon, zijn ze compleet, zijn ze waardenvrij?’ Daar wringt de schoen vaak: het vergaren van schone, complete en waardenvrije data is nog echt een uitdaging. En ben je niet erg optimistisch als je denkt dat de menselijke geest iets waardenvrijs kan bedenken?
- Doelstelling is een menselijke keuze. Met data alleen heeft kunstmatige intelligentie nog niet voldoende brandstof om te leren. Het systeem moet een doel hebben. Het kiezen van zo’n doelstelling (misdaad voorkomen door patronen te herkennen) is een keuze die door mensen gemaakt moet worden.
- Er is geen universele ethiek. De TNO-directeur zegt het volgende over ethische afwegingen. ‘En we moeten onze ethische uitgangspunten expliciet en afweegbaar maken voor de systemen.’ Ik heb slecht nieuws voor Werkhoven: er zijn geen universele, ethische, kaders. Er komt nooit een zelflerend algoritme waarin iedereen zich kan vinden.
Kortom: ook kunstmatige intelligentie is nog steeds afhankelijk van het menselijk oordeel. In dat opzicht doet de angst voor kunstmatige intelligentie denken aan die voor datagebruik of de digitale assistent. Misschien moeten we concluderen dat de angst voor kunstmatige intelligentie voorlopig overdreven is, omdat we zelf bepalen hoe AI ingezet gaat worden. Daarom is het goed dat de WRR hier aandacht voor vraagt.
Vind je het tof wat je gelezen hebt en zou je de redactie willen ondersteunen. Ja?
Voor 2,99 Euro in de maand help je ons al!
(Je kunt de maandelijkse betaling op elk gewenst moment stopzetten.)
You need to provide a cancel URL page in the settings
Liever een eenmalige donatie doen? Dat kan hier.
Jouw donatie wordt zeer gewaardeerd!
Kijk ook naar Trends In Business
>> Meer over het optimaliseren van jouw Digitaal Vermogen lezen? Download de digitale bundel van drie boeken ter waarde van 75.- Euro. Tijdelijk helemaal voor niets! Download ze hier …
>> Masterclass of workshop digitale transformatie boeken? Kijk dan hier …
>> Kijk ook naar Trends In Business met de aflevering over digitale transformatie
Bekijk alle afleveringen van Live On Stage
Geen KO oplopen tijdens de coronacrisis? Kijk naar Live On Stage!
Bekijk ook
Check ook
