Geschatte leestijd - 8 minuten
Dadara NFT en Dadara NFT’s wat zijn dat? Daniël Rozenberg – beter bekend als Dadara – is een innovatieve kunstenaar die speelt met nieuwe technologieën. Hij werd bekend met het ontwerpen van folders en platenhoezen, het maken van schilderijen en installaties en van zijn performances bij onder Burning Man en Oerol Festival. In dit interview vertelt hij over zijn NFT-kunstwerken en legt hij uit waarom NFT’s geen nieuwe wereld zijn, maar een nieuw medium, die tal van kansen bieden.
>> Luister hier naar de podcast Digitaal Vermogen
Wat zijn NFTs?
Even een korte uitleg. NFT’s zijn Non-Fungible Tokens; unieke en op de blockchain geregistreerde tokens, net zoals andere crypto-currencys. De blockchain is een ‘digitaal grootboek’ waar gegevens niet centraal, maar decentraal worden opgeslagen. Wordt er een valuta (zoals een NFT of Bitcoin) verhandeld? Dan ‘stemt’ iedereen die op zo’n blockchain is aangesloten ermee in dat er een nieuwe eigenaar ontstaat. Dat zou de technologie democratischer maken, aldus de bedenkers. NFT’s zijn, net als het aantal Bitcoin, eindig.
Daarom worden NFT’s ook gebruikt om kunst te nummeren en verhandelen, net zoals bij bepaalde schilderijen al gebruikelijk was. Alleen gebeurt dat nummeren nu digitaal en dat is speciaal: digitale kunst was altijd oneindig. Je kan een liedje oneindig keer streamen of een afbeelding oneindig keer downloaden. Dat is ook waar een Bitcoin en een NFT van elkaar verschillen: het een is uitwisselbaar en het andere uniek. Een bitcoin is een bitcoin, zoals een euro een euro is. Perfect uitwisselbaar. NFT’s zijn uniek en genummerd, net zoals schilderijen – en digitale albums als NFT.
“Ik dacht: als NFTs in de Metaverse straks gebruikt gaan worden als avatar, dan hebben we dus 7,907,414,597 NFTs nodig, voor iedereen eentje.”
dadara
(tekst loopt door na afbeelding)
Geen dataïsme, maar dadaïsme
“Al in mijn pubertijd was ik gefascineerd door het dadaïsme, vandaar mijn naam: Dadara. Ik vind het spannend om op een clowneske manier bloedserieuze thema’s aan de kaak stellen. Dat dingen niet voorspelbaar zijn, het irrationele, dat is het mooie van de mens.” Over het mooie van de mens gesproken: Dadara heeft voor elke mens een Dadara NFT gemaakt. Het project, The CryptoGreyman NFT, bestond uit maar liefst 7,9 miljard NFT’s. Genoeg NFT’s voor elk persoon in de wereld.
“Ik dacht: als NFTs in de Metaverse straks gebruikt gaan worden als avatar, dan hebben we dus 7,907,414,597 NFTs nodig, voor iedereen eentje.” Het is een originele manier om met het thema schaarste te spelen; NFT’s zijn juist waardevol, omdat ze een beperkte oplage hebben. “Elke editie uit deze collectie kost slechts anderhalve dollar en er zijn 7,9 miljard exemplaren voorradig, dus dat zijn er altijd meer dan genoeg. Het draait onder meer om schaarste, maar anderen zien weer andere thema’s in dit werk terugkomen. Het gaat ook over hoe we als maatschappij steeds meer een nummer worden, zoals NFT’s ook een nummer zijn.”
Dat brengt ons op een populair misverstand over NFT’s. NFT’s zijn geen kunstwerk, maar een nummer. “Dat nummer verwijst naar een smart contract op de blockchain dat naar de InterPlanetary File System (IPFS) verwijst. Dit kunstwerk moet voor het publiek dus ook inzichtelijk maken wat een NFT is. Een deel van de opbrengsten van dit project gaan overigens naar Movement on the Ground, een stichting voor vluchtelingen in Lesbos. Dat zijn mensen zonder nummer (of paspoort) dus kunnen ze nergens heen. Zo is de cirkel rond.”
“Great artists produce great art and great art sells, regardless of the medium. The NFT version is now already in use as an avatar on multiple platforms and Metaverse. In some ways it is not surprising that the NFT sold for more than the physical piece. A borderless crypto marketplace allows anybody on the planet to bid. This accessibility and lack of friction will always have the advantage.”
Mhouse
Digitale versus analoge kunst
Dadara speelt vaker met het spanningsveld tussen digitale en analoge kunst. Sterker nog: The Greyman is eerder als fysiek schilderij en als NFT uitgebracht, waarbij Dadara beide kunstwerken verkocht via een veiling. Drie keer raden welk kunstwerk het meeste opbracht? De NFT.
De verklaring die Mhouse geeft is als volgt: “Great artists produce great art and great art sells, regardless of the medium. The NFT version is now already in use as an avatar on multiple platforms and Metaverse. In some ways it is not surprising that the NFT sold for more than the physical piece. A borderless crypto marketplace allows anybody on the planet to bid. This accessibility and lack of friction will always have the advantage.”
Merk op: The Greyman was eerder een fysiek object, beter bekend als Greyman, Statue of No Liberty, dat een poos op het Museumplein stond, voor het verhuisde naar het kantoor van… ID&T.
NFT’s als nieuw kanaal
Dadara verbaast zich over de hype rondom NFT’s. “NFT’s zijn niets anders dan een nieuwe drager van kunst. We hebben toch ook geen conferenties over de MP3 of het doek? NFT’s zijn geen stroming, net zoals canvas of beeldhouwen geen stroming zijn. Het gesprek moet gaan over de kunst en muziek die via NFT’s aan de man gebracht worden. Op dit moment is het zo’n hype, terwijl haast niemand echt weet wat het is. In dat opzicht doet het me denken aan de opkomst van housemuziek. Ook daar was veel om te doen; het toonaangevende muziektijdschrift Oor noemde housemuziek nadrukkelijk geen muziek. Daardoor kreeg ik er juist sympathie voor, het was nieuw, het was spannend.”
Dat NFT’s nieuw zijn, betekent ook dat het kinderziektes heeft. “We moeten niet vergeten dat het voor veel mensen nog erg lastig is om een NFT te kopen. Het staat wat dat betreft nog in de kinderschoenen. Sommige van mijn oude fans, het meer traditionele publiek, wilde me volgen naar de wereld van NFT’s en mijn digitale kunstwerken kopen. Maar het lukte ze simpelweg niet. We zitten met NFT’s in dezelfde hype die er rond het internet was bij de dotcomcrash in 2001, maar lopen tegen de kinderziektes aan als in de vroege jaren ’90. Voor veel mensen was het compleet onlogisch om http:// en vervolgens drie w’s in te typen om een website te bezoeken. Het internet is in 20 jaar toegankelijker geworden, dat gaat met NFT’s ook gebeuren. Crypto-fetisjisten gaan er vast van gruwen, maar er zullen ook NFT’s via een creditcard verkocht worden, in plaats van met cryptovaluta.”
“Vergeet niet”, herinnert Dadara ons, “dat NFT’s relatief nieuw zijn. De techniek is niet veel meer dan vijf jaar oud en pas sinds een jaar echt bekend. De waarde gaan we de komende jaren inzien, als het een kans krijgt zich te bewijzen voor het grote publiek. Het is goed om te begrijpen dat NFT’s en de Metaverse geen andere wereld zijn, maar een nieuw medium in deze wereld, waarin onze echte (of offline) wereld terugkomt. Het is dan ook niet goed of slecht, maar een afspiegeling van onze wereld. Offline en online blijven naast elkaar bestaan, het is en-en, vinyl en Spotify, Netflix en bioscopen, NFT’s en schilderijen. Het nieuwe vervangt het oude niet.”
“Social media was geweldig voor kunstenaars, want we kregen meer exposure voor ons werk. Exposure is alleen geen verdienmodel. NFT’s kunnen dat veranderen. Het zorgt voor een nieuwe mindset, een omschakeling in de manier waarop digitale kunst gewaardeerd wordt.”
DADARA
NFT als nieuw verdienmodel
Hoe raakte Dadara eigenlijk in de ban van NFT’s? Ongeveer een jaar geleden plaatste hij een oproep op Facebook, bij een afbeelding met de tekst “NFT/ WTF”. “Ik vroeg mijn volgers: should I mint this? (Moet ik hier een NFT van maken, DD). Er kwamen destijds reacties op, er ontstond zo veel commotie, dat me duidelijk werd: hier moet ik wel iets mee. NFT’s zorgen voor nieuwe liefhebbers en geeft ons een nieuw verdienmodel.”
“Social media was geweldig voor kunstenaars, want we kregen meer exposure voor ons werk. Exposure is alleen geen verdienmodel. NFT’s kunnen dat veranderen. Het zorgt voor een nieuwe mindset, een omschakeling in de manier waarop digitale kunst gewaardeerd wordt.” Platforms als Spotify en Instagram zorgden er volgens Dadara voor dat digitale content geen waarde meer had. “Maar NFT’s veranderen dat. Content en kunst wordt waardevol, want men is bereid ervoor te betalen.”
NFT’s meer dan een cash cow
Dat brengt ons op een hot item in de NFT-wereld: de gigantische verkoopprijzen van de digitale kunstwerken. Dadara: “Ik heb die relatie tussen geld en kunst altijd fascinerend gevonden. Daarom richtte ik een eigen bank op, de Exchanghibition Bank, waarbij bijvoorbeeld bankbiljetten werden bewerkt. Waarom is een kunstwerk interessant als het veel geld waard is? Waarom is een doek van Van Gogh zo duur? Wat maakt de NFT’s van Beeple miljoenen waard? Kunst draait niet alleen om esthetiek, maar ook om een verhaal, kunst fungeert als de taal van de ziel. Daarmee is het echt iets anders dan hoe NFT’s vaak gebruikt worden: als verzamel-object (de collectibles) of als lidmaatschap (zoals de Bored App NFT’s, waarmee je tot een select gezelschap hoort).”
Ook met dit thema speelt Dadara. Hij maakte een NFT met de tekst ‘Not for sale’; die dus niet te koop was. “Er is inmiddels 3 Ethereum (zo’n 6.000 euro op het moment van schrijven, DD) op geboden. Ik zou dat geld kunnen aannemen met een druk op de knop, maar daarmee verspeel ik al mijn geloofwaardigheid. NFT’s draaien niet om geld, maar om vertrouwen.”
Digitale fan-relatie
Hoe zou je als kunstenaar NFT’s moeten benaderen? “Feit is dat je als kunstenaar niet een digitaal plaatje uitbrengt, maar een verhaal vertelt. Waarom willen fans een schilderij van mij of een andere kunstenaar kopen? Omdat ze een stuk van mijn wereld krijgen met deze aankoop. Sommige van mijn volgers zijn mee geëvolueerd vanuit de offline- naar de digitale kunstwereld. Ze kochten eerst bijvoorbeeld een van mijn posters en schaffen nu een digitaal kunstwerk aan. Zo krijgen ze niet ‘een cool ding’, maar ze verkrijgen een deel van mijn wereld. Dat is hoe het werkt: je vertelt als kunstenaar een verhaal, over langere tijd, waardoor mensen besluiten je te volgen, omdat je ergens voor staat.”
Zoals ik het noem: er ontstaan relaties met fans, omdat je consistent en regelmatig relevante content uitbrengt. Je digitale hartslag is op orde, waardoor fans je besluiten te (blijven) volgen. “Kunstenaars die een following hebben, zijn er beter in geslaagd om hun verhaal te vertellen en beter in staat om een NFT te verkopen”, aldus Dadara. Het doet ons denken aan de verklaring van Mhouse voor het succes van Dadara’s digitale kunst: “Great artists produce great art and great art sells, regardless of the medium.” NFT’s zijn een nieuw medium, een verdienmodel voor kunstenaars en daar kunnen ze digitale fan-relatie te gelde mee maken. Maar daar is goede kunst voor nodig; en een goed onderhouden fan-relatie.
Meer over de visie van Denis Doeland
Vind je het tof wat je gelezen hebt en zou je de redactie willen ondersteunen. Ja?
Voor 2,99 Euro in de maand help je ons al!
(Je kunt de maandelijkse betaling op elk gewenst moment stopzetten.)
You need to provide a cancel URL page in the settings
Liever een eenmalige donatie doen? Dat kan hier.
Jouw donatie wordt zeer gewaardeerd!
Kijk ook naar Trends In Business
>> Meer over het optimaliseren van jouw Digitaal Vermogen lezen? Download de digitale bundel van drie boeken ter waarde van 75.- Euro. Tijdelijk helemaal voor niets! Download ze hier …
>> Masterclass of workshop digitale transformatie boeken? Kijk dan hier …
>> Kijk ook naar Trends In Business met de aflevering over digitale transformatie
Bekijk alle afleveringen van Live On Stage
Geen KO oplopen tijdens de coronacrisis? Kijk naar Live On Stage!
Bekijk ook
Check ook
